1.Türkiye Edebiyat Dergileri Kongresi’nin Ardından
Dr. Şemsettin KÜZECİ
Yıllardır Çanakkale şehrinde çeşitli ve önemli kültürel etkinliklere imza atan Akademi Şiir Ailesi Kültür ve Edebiyat Derneği bu yıl Ankara’da 2015 yılında kurulan Dünya Yazarlar ve Şairler Derneği ile ve Çanakkale İL Kültür ve Turizm Müdürlüğünün katkılarıyla ve T.C. Başbakanlık Tanıtma Fonunun desteğiyle ilk kez olarak Türkiye’de çok önemli bir projeye imza attılar. 21-23 Ocak 2016 tarihleri arasında “Edebiyatımızda Çanakkale” temalı 1.Türkiye Edebiyat Dergiler Kongresi’ni Çanakkale’de düzenlediler. Bu projenin başarılı kılınması için Kültür ve Turizm Bakanlığı, Çanakkale Valiliği, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Öğrenci Konseyi ve 67. Alay Topluluğu destek verdi.
Kongre’ye Türkiye’nin çeşitli illerinde yayın yapan edebiyat dergilerinden; Ankara’dan Türksoy, Kültür Çağlayanı, Türk Yurdu Dergisi, Kültür Evreni Dergisi, Bilimsel Eksen Dergisi ve Kerkük Dergisi, Zile Tokat’tan Zile Kültür Sanat Dergisi, İstanbul’dan Divan Yolu Dergisi, Antalya’dan Güncel Sanat Dergisi, Çanakkale’den Güncel Aylık Haber Yorum Dergisi ve Eskişehir’den Hece Taşları Dergisi temsilcileri katıldı. Ayrıca bu Kongre’ye Edebiyat ve Dil alanına bazı önemli Üniversitelerde öğretim üyeleri akademisyenler katıldı. Onlardan Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Öğr. Üyesi Prof. Dr. Mehmet İsmail, Afyon Kocatepe Üniversitesi Öğr. Üyesi Prof. Dr. Celal Demir, Gazi Üniversitesi Öğr. Üyesi Yrd. Doç. Dr. İbrahim Atabey ve Çanakkale Üniversitesi Edebiyat Fakültelerinde eğitim gören öğrenciler katıldı.
Türkiye Edebiyat Dergiler Sergisi
Çanakkale temalı 1. Türkiye Çanakkale Edebiyat Dergileri Kongresi çerçevesinde katılımcı dergiler yayınlarından bazı örnekler sergileyerek “Edebiyat Dergiler Sergisi” yapıldı. Eğitim fakültesi öğrencilerinin dikkatini çekerek büyük ilgi gördü.
Açılış Töreni
Çanakkale Valisi Hamza Erkal’ın himayesinde ve katkılarıyla gerçekleşen “Edebiyatımızda Çanakkale” temalı 1.Türkiye Edebiyat Dergileri Kongresinin açılış töreni Akademi Şiir Ailesi Kültür ve Edebiyat Derneği Başkanı Mustafa Berçin konuşmasında; “Kanın, gözyaşının, nefretin, ihanetin kol gezdiği bu kadim topraklarda, kültürün, sanatın, şiirin, edebiyatın, güzel sanatların da var olduğunu göstermek, insanlarımıza bu güzellikleri yaşatmak üzere bu etkinlikleri düzenliyoruz. Çok ama yanlış kullandığımız bir deyim var dilimizde. “Güzele bakmak sevaptır.” Diye. Aslı “Güzel bakmak sevaptır.” Ben sizlerin bu etkinliğimiz çerçevesinde yapacağımız eksiklikleri hoşgörüyle karşılayacağınızı ve güzel bakacağınızı ümit ediyorum”. şeklinde ifade etti.
Dünya Yazarlar ve Şairler Derneği Başkanı Osman Baş ise konuşmasında “Türk edebiyatını geliştirmek, dergilerimizin yayın hayatına katkıda bulunmak, yeni bir soluk getirmek, insanımızın güzel sanatlara, millî ve manevi değerlere olan ilgisini artırması sağlanacaktır. Bu hoşgörü ikliminden hareketle birlik ve beraberlik duygularının daha da gelişmesine katkıda bulunmak, Çanakkale şehrini geçmişten günümüze edebiyat ve sanat yoluyla tanıtmak amaçlarımız arasında olacaktır.İnanıyorum ki bu programdan sonra edebiyat dergilerimiz Çanakkale Zaferi ile ilgili yazıları, şiirlerin yayımlanmasında, okuyucularına Çanakkale’nin tanıtılmasında daha duyarlı olacak ve özel sayı yapacaklardır”
Çanakkale İL Kültür ve Turizm Müdürü Kemal Dokuz’un konuşmalarıyla başladı. Daha sonra Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Öğr. Üyesi Prof. Dr. Mehmet İsmail, Kırgızistan Eski Kültür Bakanı ve TÜRKSOY Kırgızistan Temsilcisi Kojogeldi Kuluyev, katılımcı Dergi Temsilcileri adına Dünya Söz Akademisi Başkanı Hayrettin İvgin ve Proje hakkında Afyon Kocatepe Üniversitesi Öğr. Üyesi Prof. Dr. Celal Demir, birer konuşma yaparak, proje hakkında katılımcıları bilgilendirdiler ve katkıda bulunan destek verenlere teşekkür ettiler.
Çanakkale Valisi Hamza Erkal’ın Önemli Konuşması
Protokol konuşmalarında Vali Hamza Erkal’ın konuşması törene damgasını vurdu. Bu kadar kültürlü ve birikimli, hem de olayları ve kültür gelişmeleri yakından takip eden ve ilgilenene örnek vali olarak tük katılımcıların gönlünde taht kurdu. Eğitim Fakültesi Süleyman Demirel Konferans Salonu’nda düzenlenen 1.Türkiye Edebiyat Dergileri Kongresinin açılışında konuşan Vali Hamza Erkal, edebiyatta Çanakkale’nin ve onun öneminin konuşulmasının tartışılmasının çok büyük bir önem arz ettiğini söyledi. “Bizim medeniyetimizde edebiyat çok önemlidir” diyen Vali Hamza Erkal konuşmasında: “Edebiyat bizim hayatımız için, medeniyetimiz için çok önemlidir ve aslında bizim özümüz edebiyattır. Doğu medeniyetlerinde söz medeniyeti, Batı kültürlerinde de göz medeniyeti vardır. Söz medeniyetinin sahibi olan bu ülke, bu coğrafya, Çanakkale ile beraber bu sözün ne derece yükseldiğini, ne iyi yeteneklerle ifade edildiğini Mehmet Akif Ersoy’la gördü. Şairlerin şahikası diyebileceğimiz Mehmet Akif Ersoy, bu coğrafyanın kültürüyle yetişmiş, özümsemiş Çanakkale’yi en iyi anlatan muhteşem bir şairdir. O yüzden edebiyatta Çanakkale dediğimizde Mehmet Akif Ersoy’u bir kenarda tutmayın. O, bu işin destanını yazmış bir şairdir. Destanı yazılmış çok az savaş vardır ve bunlardan biri Çanakkale’dir. Bayramiç doğumlu olan Milli Şairimiz Mehmet Akif Ersoy’un, doğduğu ev aslına uygun bir şekilde tekrar yapılarak müze haline dönüştürülecek. Bizim aslımız sözdür, dildir. Edebiyatta çok iyiyiz çünkü bizim kültürümüz bunun üzerinedir. Dilde başlayan tahribatla biz kendi dilimizi kullanmaz, başka dillerin peşine düşer hale geldik. O yüzden maalesef iyi eserler ortaya koyamaz olduk. İnsanoğlu kendi ana diliyle düşünür, hangi dili öğrenirseniz öğrenin, düşünceniz sadece kendi ana dilinizde olur. O yüzen düşüncenizi, düşünüzü kaleme dökmek istiyorsanız dilimizi de, ana dilimizi de iyi bilmemiz gerekiyor. Sonradan türetilmiş kelimelerle kendi özümüzü anlatmaya kalkarsanız eksik kalırsınız. Bu nedenle dilimizi iyi öğrenmeli, özümüzü iyi öğrenmeliyiz. Medeniyetimize ve edebiyatımıza sahip çıkmalıyız. Bu kongrede böyle bir sonucun deklare edilmesini çok önemsiyorum. Kongrenin hem ilimize hem de edebiyat hayatımıza çok olumlu sonuçlar getirmesini diliyorum.” dedi.
Türkiye Edebiyat Dergileri Kongresi
Kongrenin 1.Oturuma Prof. Dr. Mehmet İsmail başkanlık etti. Bu oturumda Hayrettin İvgin, Yrd. Doç. Dr. Mehmet Yardımcı ve Malik Otarbayev birer sunum yaparak, edebiyat dergilerinde Çanakkale’nin yeri ve önemine değindiler. 2. Oturuma Prof. Dr. Celal Demir başkanlık etti. Nail Tan, Dr. Şemsettin Küzeci, Mustafa Özcivan, Muammer Erkul konuşmacı olarak birer bildiri sundular. 3. Oturuma da Nail Tan başkanlık ederek, Yrd. Doç. Dr. İbrahim Atabey, Arslan Bayır ve Tayyip Atmaca konuşmacı olarak tebliği sundular. Üç oturumda da sunulan tebliğler Türkiye’de yayınlanan Edebiyat dergilerinin içerisinde Çanakkale Savaşı ile ilgili yazı, şiir, mektup, hikâye ve edebiyatın diğer türlerinde yer alan konulara değindiler.
Edebiyat Dergileri Çalıştayı
Kongre programı çerçevesinde Türkiye edebiyat dergileri temsilcileri bir araya gelerek özel bir oturumla Edebiyat Dergileri Çalıştayı düzenlediler. Bu oturum için bir divan heyeti teşkil edildi. Divan Başkanlığını Nail Tan yürüttü. Üyeler ise, Yrd. Doç. Dr. Mehmet Yardımcı, Hayrettin İvgi, Osman Baş ve Mustafa Berçin’den oluştu. Çalıştay’da Kongre ile ilgili önemli kararlar alındı. Netice olarak, 13 maddelik bir sonuç bildirisi oybirliği ile kabul edilerek imza altına alındı. Bu kararlar ise:
1-Kongrenin işleyişi ve sosyal programları; düzenleyiciler ve ev sahipliği yapan ilin yöneticileri tarafından memnuniyet verici bir şekilde gerçekleştirilmiştir.
2-Kongre delegeleri ve dergi temsilcileri; bu kongre programını hayata geçiren dernek yöneticilerine, T.C. Başbakanlık Tanıtma fonu yöneticilerine, başata Çanakkale İlinin değerli valisi olmak üzere emeği geçen bütün yöneticilerine teşekkürlerini iletmektedir.
3-Sunulan tebliğlerin en kısa süre içinde bastırılarak sanat ve bilim dünyasının hizmetine sunulması dileğinde bulunulmuştur.
4-Kongrenin bundan sonraki yapılacak olan düzenlenmesinin, hangi ilde gerçekleştirileceğini proje yürütücülerinin tespit etmesi tavsiye edilmiştir. Yine Çanakkale ilinde gerçekleştirilmesi tavsiye edilmiştir.
5-Dergi temsilcileri tarafından bazı dergilerin bu yıl içinde basılacak ilk sayılarını Çanakkale edebiyatı özel sayısı olarak çıkarmaları önerilmektedir.
6-Bundan sonraki kongrenin konusunun proje yürütücüleri tarafından tespit edilmesinin uygun olacağı genel kabul görmüştür.
7-İstiklal Marşımızın ve Çanakkale Şehitleri destanının şairi Mehmet Akif Ersoy olması genel kabul görmüştür.
8-Bundan sonra kongrenin daha geniş katılımla gerçekleştirilmesinin uygun olacağı önerilmektedir.
9-Kongre organizasyonunu yapan yöneticilerin, dergi temsilcilerinin tüm iletişim bilgilerinin, katılımcılara ayrı ayrı bildirilmesinin, yaralı olacağı düşünülmektedir.
10-Dergi temsilcilerinin genel arzusu, katılımcı dergilerin birbirlerinden iletişim bilgilerinin alarak dergi ve yayın değişimi yapmaları genel bir istek olarak belirtilmiştir.
11-Uluslararası Türk Kültür Teşkilatının (TÜRKSOY) tespit ettiği 2016 yılında anılması gereken Türk dünyası büyükleri ile UNESCO’nun ilan ettiği yıl içinde anılacak dünya büyükleri hakkında gerekli yazılara yeteri kadar dergilerinde yer vermesi tavsiye edilmektedir.
12-Bundan sonraki kongrede başarılı bir dergiye ödül verilmesinin gelenek haline getirilmesi, katılanların genel bir arzusu olarak belirlenmiştir.
13-Bundan sonra yapılacak kongrelerde; bir oturumun, dergilerin genel sorunlarına ayrılmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
Resmi Ziyaretler
1.Türkiye Edebiyat Dergileri Kongresine katılan delegeler ve dergi temsilcileri başta Çanakkale valisi olmak üzere, Çanakkale Belediyesi ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünü resmi bir şekilde ziyaret ettiler. Çanakkale Valisi Hamza Erkal heyeti makamında kabul ederek, dergi sahiplerinin duygu ve düşüncelerini dinledi. Ardından da bu kongrenin Çanakkale’de sürdürülmesini istedi. Daha sonra heyetler tarafından Valiye dergiler, kitaplar, onur belgesi ve plaket takdim edildi. Toplu bir fotoğrafla Valilik ziyareti son buldu.
Heyetlerin İkinci durağı Çanakkale Belediyesi oldu. Akademi Şiir Ailesinin tüm etkinliklerini yalnız bırakmayan Belediye Başkan yardımcısı Rebiye Ünüvar bu kez de Belediyenin toplantı salonunda heyeti kabul etti. Dergi temsilcileri Belediyenin edebiyat ve Çanakkale şiirlerinin bir Antoloji şeklinde Belediye tarafından yayınlanmasını dile getirdiler. Sayın Ünüvar ise Şiir Akademi Şiir Ailesi ile birlikte yapacaklarının sözünü verdi. Kabul sonunda Belediye Başkan Yardımcısı Rebiye Ünüvar hanımefendiye dergiler, kitaplar ve Onur Belgesi takdim edildi. Belediye adına da Çanakkale’yi tanıtan birer tanıtım dosyası heyet üyelerine takdim edildi.
Ziyaretlerin son durağı ise Çanakkale İl kültür ve Turizm Müdürlüğü oldu. Müdür Kemal Dokuz heyeti makamında kabul etti. Kongrenin başarısından bahsederek, bu projede kendilerinin ortak olmaları ve destek vermelerine memnuniyetini dile getirdi. Mustafa Berçin ile Osman Baş Beylere özellikle teşekkür etti. Tüm delegelere de katılımlarından dolayı kutladı. Bu projenin çok önemli olduğunu dile getirdi. Çanakkale Valiliği adına Çanakkale hatırası olarak birer hediye paketi takdim etti. Buluşmanın sonunda Çanakkale İl Kültür Müdürlüğünde açık olan El sanatları Sergisini de gezdirdi.
Türk Sanat Müziği Konseri
Kongrenin son gece etkinlikleri Çanakkale İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünün hazırlamış olduğu bir güzel konserle kongreye renk kattı. Türk Sanat Müziği korosunun müzisyenleri ve sanatçılarından oluşan bir mini konser verildi. Birbirinden güzel şarkılar ifa edildi. Katılımcılar şarkılara eşlik etmekte kendilerini tutamadılar. Şiir Dinletisi için harika bir başlangıç oldu. Müzik ziyafetinden sonra Şiir dinletisi başladı.
Çanakkale Şiir Dinletisi
Kongrenin son etkinliği Çanakkale ile ilgili katılımcılar ve Eğitim Fakültesi öğrencilerinin de katılımıyla bir şiir dinletisi gerçekleşti. Çağtay isminde bir öğrenci ilk okuduğu milli temalı bir şiirle tüm katılımcılara moral verdi. Katılımcılar okudukları Çanakkale şiirleriyle bu savaşın ne kadar önemli olduğunu bir kez daha vurguladılar. Program sonunda 1. Türkiye Edebiyat Dergileri Kongresi düzenleyici kuruluşlar tarafından tüm katılımcılara ve destek verenlere bire Katılım belgesi ve onur plaketleri takdim edildi.
Çanakkale ve Şehitlikler Gezisi
Kongreye katılanlar sabırsızlıkla Çanakkale Şehitlikleri ziyareti bekliyordu. İşte o gün geldi. Akademi Şiir Ailesi her zaman olduğu gibi çok değerli bir tarih öğretmenini(Metin Bey) i görevlendirip heyetlere tam bir günlük rehberlik yaptı. Metin Bey Çanakkale tarihini ve Savaşları, olayların bilgilerini çok güzel bir şekilde aktarıp tüm dergi sahiplerine önemli bilgiler aktardı. Gezi ve Şehitliklerin ziyareti Çanakkale Boğazının geçidiyle başladı. 1.250M. Olan Boğazın boyunu vapurdan geçildi. Sırasıyla Mecidiye Tabyası Şehitliği, Rumeli Mecidiye Tabyası, Seyit Onbaşı, Şahin Dere Şahitliği, Şehitler Abidesi, Yahya Çavuş Şehitliği, Anzak Koyu Yazıtı, 57. Piyade Alay Şehitliği, Kesik dere Şahitliği, Atatürk’ün Saatinin Parçalandığı Yer, Üsteğmen Nazif Çakmak Anıtı, Yeni Zelenda Anıtı, Türk Siperleri, Atatürk’ün Gözleme Yerilerini ziyaret edildi.
Çanakkale Savaşının çok önemli olduğunu görüyoruz. Yalnız Türkiye ile sınırlı olmadığını kendi gözlerimizle şahit oluyoruz. Bu savaşta başta Osmanlının himayesinde olan tüm bölgelerden ve müttefiklerimizden şehitler verilmiştir. Canlarını kanlarını bu vatan uğruna feda etmişlerdir. Gencecik şahitlerimiz kahramanlıklarıyla ne destanlar yazmıştır. Seyit Onbaşı gibi kahramanlar Savaş ruhuyla 250 Kg. Ağırlığında ki mermiyi taşıyan ruhlar bugün Türkiye’de yaşayanlar için mum yakmışlar, ışık olmuşlar, rehber olmuşlar daha doğrusu Türkiye’yi tüm dünyaya bir büyük devlet olarak tanıtmışlardır.
Son Durak Açık Hava Deniz Müzesi Ziyareti
Etkinliğin ve gezinin son durağı Çanakkale merkezde bulunan açık hava müzesini ziyaret ettik. Müzede bir kısmı ganimet olarak elde edilenlerdir. Bir bölümü de Osmanlı ordusu tarafından kullanılan silahlar, toplar, mermiler vs. cephaneliklerdir. Kale içinde ise çok önemli savaş silahlarını gördük. Gerçekten de dedelerimizin miraslarına sahip çıkmak, bu kahramanlıkları nesilden nesile aktarmak her Türk Vatandaşının milli ve Vatandaşlık görevidir.
Teşekkürler
Türkiye Edebiyat Dergileri Kongresinin gerçekleşmesinde Başta T.C. Başbakanlık Tanıtma Fonu olmak üzere Çanakkale Valiliği, 57. Alay Komutanlığı, 18 Mart Üniversitesi ve Öğrenci Konseyi, 57. Alay Topluluğu, Çanakkale Belediyesi ve tabi ki bizleri bir araya getiren ve bu projede yükün ağır tarafını omuzlayan Akademi Şiir Ailesi Kültür ve Edebiyat Derneği ile Dünya Yazarlar ve Aydınlar Derneğine ve destek veren herkese tüm katılımcı dergiler ve delegeler adına teşekkür eder, 2017’de buluşmak dileğiyle…
